การจัดการกลุ่มทำหลา-กระสวย(วิเคราะห์)

แบบบันทึกที่ 1 สำรวจชุมชน(เบื้องต้น)
หัวข้อที่ควรบันทึก
1. การชี้นำและการจูงใจ ในประเด็นย่อยดังต่อไปนี้
- การมีส่วนร่วมของผู้ร่วมงานและบุคคลอื่นๆ
- การคัดเลือกผู้นำ
- พฤติกรรมของผู้นำในองค์กร
- การจูงใจที่พบในองค์กร
- ปัญหาที่พบในประเด็นการจูงใจ
2.การควบคุม ในประเด็นดังต่อไปนี้
- เครื่องมือควบคุมที่หน่วยงานใช้
- ปัญหาในการควบคุม
วิธีการศึกษา
การสัมภาษณ์ จดบันทึกข้อมูลจากคำบอกเล่า จากนั้นนำข้อมูลมาตรวจสอบความถูกต้องน่าเชื่อถือ โดยวิธี “สามเส้า” (Triangulation) และวิเคราะห์ข้อมูล ตามรูปแบบวิจัยเชิงคุณภาพโดยวิเคราะห์เนื้อหาเชิงบรรยายเชิงพรรณนา
ข้อมูล
การมีส่วนร่วมของผู้ร่วมงานและบุคคลอื่นๆจากการศึกษาพบว่าสมาชิกในกลุ่มทำเครื่องมือทอผ้ามีบทบาทส่วนร่วมในการตัดสินใจเกี่ยวกับงาน เช่นเมื่อมีลูกค้ามาสั่งซื้อเครื่องมือทอผ้า สมาชิกในกลุ่มสามารถเริ่มงานได้โดยไม่ต้องรอคำสั่งจากผู้นำกลุ่ม แต่ทั้งนี้ในบางเรื่องที่เป็นเรื่องสำคัญๆยังคงเป็นหน้าที่การตัดสินใจของผู้นำกลุ่ม และการคัดเลือกผู้นำกลุ่ม จากการศึกษาพบว่า การคัดเลือกผู้นำของกลุ่มทำเครื่องมือทอผ้านั้นไม่ได้มีกฎเกณฑ์ที่แน่ชัด ไม่มีการออกคะแนนเสียง แต่ผู้นำกลุ่มเกิดขึ้นจากการที่เป็นผู้ริเริ่มทำเครื่องมือทอผ้าขึ้นมาเป็นคนแรกของหมู่บ้าน พฤติกรรมของผู้นำในองค์กรจากการศึกษาพบว่า ผู้นำกลุ่มมีความสนใจทั้งงานและลูกน้องไปพร้อมๆกัน เช่น ในเวลาการทำงานหากลูกน้องไม่เข้าใจเนื้องานว่าจะต้องทำอะไร อย่างไรบ้าง ก็จะอธิบายให้
ลูกน้องฟัง และในขณะเดียวกัน ยามที่ลูกน้องเจ็บไข้ก็จะถามไถ่อาการ แสดงความห่วงใย ไปเยี่ยม การจูงใจที่พบในองค์กร จากการศึกษาพบว่ากลุ่มทำเครื่องมือทอผ้ามีการสั่งงาน(Order)จากลูกค้าไม่มากนักส่งผลทำให้รายได้ไม่สามารถเป็นที่ดึงดูดให้กับสมาชิกในกลุ่มได้ดีเท่าที่ควร ปัญหาที่พบในประเด็นการจูงใจ จากการศึกษาพบว่าไม่ว่าสมาชิกแต่ละคนในกลุ่มจะผลิตงานออกมาได้จำนวนชิ้นไม่เท่ากัน แต่ก็ยังคงได้รายได้เท่ากัน ส่วนเครื่องมือควบคุมที่หน่วยงานใช้จากการศึกษาพบว่า ทางกลุ่มทำเครื่องมือทอผ้าจะดำเนินการผลิตเครื่องมือทอผ้าในแต่ละครั้งก็ต่อเมื่อมีการสั่งงาน(Order)จากลูกค้าเข้ามา ปัญหาที่พบในประเด็นการควบคุมจากการศึกษาพบว่า ทางกลุ่มทำเครื่องมือทอผ้าไม่มีการกำหนดกฎเกณฑ์การผลิตสินค้าในแต่ละชิ้นงานให้เป็นไปในมาตรฐานเดียวกัน หรือกล่าวได้ว่าทางกลุ่มทำเครื่องมือทอผ้ายังขาดขาดแนวทางในการควบคุมการดำเนินกิจกรรมของกลุ่ม ในทุกขั้นตอนไม่ว่าจะเป็น Feedforward Control , Concurrent Control, Feedback Control นั่นเอง
วิเคราะห์
จากบทบาทการมีส่วนร่วมข้างต้นของสมาชิกในกลุ่มทำเครื่องมือทอผ้านั้นแสดงให้เห็นว่าสอดคล้องกับ Participation และ Empowerment ในกระบวนการจัดการ ด้านการคัดเลือกผู้นำของกลุ่มทอผ้าใช้หลัก Seniority คือเป็นผู้ที่มีประสบการณ์ที่มากกว่าทั้งด้านวัยวุฒิและคุณวุฒิและผู้นำกลุ่มทำเครื่องมือทอผ้ามีลักษณะพฤติกรรมที่สอดคล้องกับ Behavioral Theory ในส่วนของทฤษฎีThe ohio state studies โดยที่ผู้นำกลุ่มเป็นผู้นำที่มุ่งเน้นทั้งงานและคนไปพร้อมๆกัน กล่าวคือ เป็นแบบ Middle of the Road Management(5.5) คือผู้นำกลุ่มมีพฤติกรรมที่สมดุลได้ผลงานปานกลาง ขณะที่ความสัมพันธ์กับพนักงานก็อยู่ในระดับปานกลางเช่นกัน ตามตาราง The Managerial Gridด้านการจูงใจของกลุ่มทำเครื่องมือทอผ้าสอดคล้องกับทฤษฎี Herzberg’s Motivation Hygiene Theory หรือที่ว่า(Two-Factor Theory) ทั้งนี้สืบเนื่องจากผลการเก็บข้อมูลจากสมาชิกกลุ่มพบว่าความพึงพอใจที่น้อยที่สุดในการทำงาน คือ เรื่องรายได้ กล่าวคือ รายได้เป็นปัจจัย Hygiene ซึ่งตามทฤษฎีกล่าวว่าเป็นปัจจัยที่จะป้องกันให้แรงจูงใจในการทำงานของบุคคลมีอยู่ตลอดเวลาถ้าไม่มีหรือมีในลักษณะที่ไม่สอดคล้องกับบุคคล บุคคลจะเกิดความไม่ชอบงานขึ้น ดังนั้นถ้าสมาชิกในกลุ่มทำเครื่องมือทอผ้ามีความพึงพอใจในเรื่องรายได้น้อยอาจมีผลทำให้ประสิทธิภาพการทำงานของกลุ่มต่ำลงและอาจทำให้สมาชิกในกลุ่มไม่เกิดความชอบรักงานได้นอกจากยังสามารถวิเคราะห์กับ Expectancy Theory ได้อีกด้วย คือ จากการศึกษาที่พบว่าการที่สมาชิกได้รับรายได้เท่ากันไม่ว่าจะผลิตได้กี่ชิ้นงานก็ตาม จะทำให้สมาชิกในกลุ่มเกิดความท้อแท้ใจในการทำงานได้ ซึ่งสอดคล้องกับหลัก Expectancy Theory เพราะเมื่อสมาชิกกลุ่มเห็นว่าทำแล้วไม่มีโอกาสที่จะได้รับรางวัล (ซึ่งในที่นี้ก็คือรายได้) ที่เพิ่มมากขึ้นซึ่งอาจเกิดความท้อแท้ใจในการทำงานขึ้นมาได้ กลุ่มทำ
เครื่องมือทอผ้าประสพปัญหาในเรื่องขาดการออกแบบรางวัลที่ดี คือไม่นำเอาหลักการให้รางวัล Incentive System เข้ามาใช้ ในกลุ่มทำเครื่องมือทอผ้าใช้กลไกทางด้านการตลาดเป็นตัวควบคุม (Market Control) ซึ่งในที่นี้ก็คือจำนวนยอดสินค้าที่ลูกค้าสั่งงาน (Order) ในแต่ละครั้ง